17 czerwca 2017 r. weszły w życie znowelizowane przepisy ustawy o ochronie przyrody, a wraz z nią nowe przepisy dotyczące wycinki drzew.

   Nowelizacja ustawy o ochronie przyrody ma doprowadzić do uporządkowania kwestii wycinki drzew, którą zliberalizowała poprzednia nowelizacja ustawy. Na mocy poprzednio zmienionych przepisów właściciele działek mogli ze swojego terenu wyciąć każde drzewo, bez względu na jego obwód, jeśli nie było to związane z działalnością gospodarczą. Efektem tych zmian były masowe wycinki, gdy pod topór szły drzewa niemal w całym kraju.

   Zapisy nowej ustawy nakładają na osoby fizyczne obowiązek zgłaszania do wójtów, burmistrzów, prezydentów miasta, a w przypadku usunięcia drzew z terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków- wojewódzkiemu konserwatorowi zabytków zamiaru usunięcia drzew, których obwody pni na wysokości 5 cm przekraczają 80 cm (dot. topól, wierzb, klonów jesionolistnych, klonów srebrzystych), 65 cm (dot. kasztanowców zwyczajnych, robinii akacjowych, platanów klonolistnych) oraz 50 cm (dot. pozostałych drzew). Powyższy obowiązek nie dotyczy krzewów.

   Organ przyjmujący zgłoszenie zobligowany jest do przeprowadzenia oględzin przeznaczonych do usunięcia drzew w terminie 21 dni od dnia ich zgłoszenia, podczas których winien ustalić gatunek drzew oraz ich obwody na wysokości 5 cm. Z oględzin sporządzany jest protokół, którego zapis traci moc po upływie 6 miesięcy od dnia jego sporządzenia (w przypadku nieusunięcia drzew w powyższym terminie konieczne będzie ponowne dokonanie zgłoszenia).

   Po dokonaniu oględzin organ będzie mógł w terminie 14 dni od dnia ich przeprowadzenia, w drodze decyzji administracyjnej, wnieść sprzeciw wobec wycinki. Usunięcie drzewa będzie mogło nastąpić, jeżeli organ nie wniesie sprzeciwu w tym terminie. Wydanie powyższej decyzji stanowić będzie podstawę dla osoby fizycznej do wystąpienia z wnioskiem o wydanie zezwolenia na usunięcie drzew.

   Jeżeli w terminie 5 lat od dokonania oględzin właściciel nieruchomości wystąpi o wydanie decyzji o pozwolenie na budowę, a budowa ta będzie mieć związek z prowadzeniem działalności gospodarczej i będzie realizowana na części nieruchomości, na której rosły usunięte drzewa, wówczas na właściciela nieruchomości nałożony zostanie obowiązek uiszczenia opłaty za usunięcie drzew.

   Usunięcie drzew bez stosownego zgłoszenia lub przed dokonaniem oględzin przez organ, a także pomimo sprzeciwu organu i bez zezwolenia skutkować będzie naliczeniem administracyjnej kary pieniężnej.

   W przypadku wszystkich innych podmiotów, a także osób fizycznych usuwających  drzewa w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, obowiązek uzyskania zezwolenia uzależniony jest od obwodu pnia mierzonego na wysokości 5 cm od gruntu, a nie jak wcześniej na wysokości 130 cm. Zgodnie z nową ustawą zezwolenia nie będą wymagały drzewa, których obwód pnia na wysokości 5 cm nie przekroczy:
a) 80 cm - w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego,
b) 65 cm - w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego,
c) 50 cm - w przypadku pozostałych gatunków drzew.

   Rady gminy zostały pozbawione możliwości podejmowania uchwał, mocą których można było poszerzyć katalog drzew lub krzewów, na usunięcie których nie były wymagane zezwolenia, a także katalog drzew lub krzewów, za usunięcie których nie były naliczane opłaty oraz uchwały w sprawie wysokości stawek opłat za usunięcie zieleni.

Na mocy nowej ustawy w terminie do 1 miesiąca od dnia wejścia w życie nowych przepisów minister właściwy do spraw środowiska w drodze rozporządzenia określi wysokość stawek opłat oraz ich zróżnicowanie; do czasu wejścia w życie ww. rozporządzenia do ustalania opłaty za usunięcie zieleni stosowane będą maksymalne stawki określone w ustawie o ochronie przyrody, tj. 500 zł za 1 cm obwodu drzewa - dla drzew i 200 zł za 1 m2 krzewu – dla krzewów.

Organy wydające zezwolenia na usuwanie zieleni ponownie zostały zobligowane do uzgadniania z regionalną dyrekcją ochrony środowiska decyzji dotyczących drzew usuwanych z pasów drogowych (nie dot. obcych gatunków topoli).