W Ambasadzie Peru w Warszawie 21 listopada 2018 r. odbyła się uroczystość, której byłam uczestniczką. Jerzy Majcherczyk, mój brat, znany podróżnik i odkrywca został uhonorowany drugim, najważniejszym odznaczeniem za zasługi dla Peru – Orden al Merito por Servicios Distinguidos – Order Zasługi za Wybitną Służbę. Tym samym dołączył do szeregu Polaków wyróżnionych już wcześniej: m. in. prof. Marii Rostworowskiej – uczonej polskiego pochodzenia, eksperta od historii Inków i Peru, prof. Andrzeja Krzanowskiego – byłego konsula honorowego Peru w Krakowie, prof. Andrzeja Dembicza, prof. Mariusza Ziółkowskiego – archeologa oraz Elżbiety Dzikowskiej – podróżniczki i twórczyni Centrum Studiów Latynoamerykańskich.
To wyjątkowe odznaczenie Jurek otrzymał z rąk ambasadora Peru w Polsce, Alberto Efraina Salasa Barahone. Odznaczenie przyznał wcześniej specjalnym dekretem (z 1 sierpnia 2018 r.) Prezydent Republiki Peru Martin Alberto Vizcarra Cornejo. Jest to szczególne wyróżnienie również dlatego, że nadano mu je w stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości.
Fascynacja Jurka andyjskim krajem rozpoczęła się już w latach osiemdziesiątych. W 1981 r. wraz z kolegami, w czasie wyprawy „Canoandes 79” jako pierwsi ludzie rozpoczęli eksplorację najgłębszego na naszej planecie Kanionu Colca. Spływ tym kanionem był poniekąd jego odkryciem dla ludzkości, bo nikt wcześniej przed nimi tego nie dokonał. Tak więc od 37 lat zajmuje się promocją Peru i turystyki do tego kraju. Szczególnie promuje kanion Colca, który w rezultacie odkrycia przez polskich kajakarzy stał się drugim po Machu Picchu najpopularniejszym światowym miejscem w tym kraju. W ubiegłym roku region ten odwiedziło ponad 450 tysięcy zagranicznych turystów. Wielu cudzoziemców i Peruwiańczyków dowiaduje się dzięki Jurkowi o odkryciu Rio Colca. O wielkim uznaniu dla Polaków świadczy nadawanie nazw peruwiańskich ulic, w których Jurek brał udział: „Avenida Polonia” w mieście Chivay, „Avenida de Los Polacos” w Cabanaconda, w osadzie Canco i wiosce Huambo, czy też tablicy pamiątkowej utrwalającej nadaną w 1981 r., nazwę „Wodospad Jana Pawła II” w kanionie Colca.
Nie były to jedyne działania Jurka przypominające zasługi Polaków dla Peru. Był inicjatorem namalowania muralu na Narodowym Uniwersytecie Inżynierii w Limie z okazji 200 – lecia urodzin Ernesta Malinowskiego – projektanta i budowniczego Centralnej Kolei Transandyjskiej, który został odsłonięty 20 lipca 2018 r. W swoim dorobku ma Jurek także mnóstwo działań na rzecz Peru: m. in. kierował polsko – amerykańsko – peruwiańską wyprawą naukową „Colca Condor 2008-2009”, której głównym celem była eksploracja kanionu i naukowe jego zbadanie. Na temat naukowych rezultatów tej wyprawy ukazała się książka wydana przez Towarzystwo Geograficzne w Limie. O wyprawie tej Jurek opowiadał na spotkaniu z mieszkańcami Siewierza w 2009 r. Po tej wyprawie, napisał kilka książek i był współautorem wielu artykułów (w kilku językach) poświęconych Peru i kanionowi.
Przez wszystkie lata zaprosił do Kanionu Colca ponad pięciuset agentów podróży i dziennikarzy z całego świata. Był ich przewodnikiem i mentorem. Kolejne lata to rozwój współpracy z lokalną społecznością, wyrażanej poprzez pomoc humanitarną i konkretne wsparcie materialne. Od 1984 r. pomoc zaczęła trafiać do najuboższych wiosek w rejonie rzeki Colca, a w 2001 r., zorganizował zbiórkę pieniędzy dla poszkodowanych w trzęsieniu ziemi w Areguipie oraz odbudowie tamtejszej katedry. Pięć lat później Jurek objął patronat nad nową szkołą im. Jana Pawła II w Huambo. Szkołę tą wspiera materialnie przy pomocy Polonii Nowego Jorku oraz wspiera polskie naukowe wyprawy do Kanionu Colca.
Aktywna działalność Jurka i jej bogate rezultaty zostały docenione już wcześniej przez Peruwiańczyków poprzez wyróżnienia. W 1981 r. po pionierskim spływie kanionem, wszyscy jego uczestnicy otrzymali dyplomy honorowe miasta Areguipa. Później m. in. Jurek otrzymał tytuł „Honorowego Obywatela i Syna” od kilku wiosek i całego rejonu, w którym znajduje się Kanion Colca.
Jestem bardzo dumna z mojego Brata - ponieważ jest wspaniałym człowiekiem: czyni dobro dla wielu ludzi, wędrując po świecie sławi imię Polski i Peru. Mimo częstej nieobecności w domu stworzył wspaniałą i kochającą się rodzinę, a swoich trzech synów wychował w duchu polskości. Nie znosi połowiczności w działaniu, a każde rozpoczęte zadanie doprowadza do końca mimo niejednokrotnie napotykanych trudności. Trudno uwierzyć, że sam dokonał tak wiele, że można by tym obdzielić wielu ludzi. Jurkowi się to udaje, bo przez całe życie realizuje swoje marzenia i czyni to z wielką pasją i zaangażowaniem. Dla Jurka Peru stało się drugą Ojczyzną, do której bardzo często wraca sam, albo jako przewodnik wycieczek. Jestem przekonana, że otrzymane odznaczenie będzie dla niego bodźcem do dalszego działania na rzecz społeczności peruwiańskiej.
Eugenia Kosteczka
|